Jaką uprząż wspinaczkową wybrać? Do czego się przydaje?

Uprząż wspinaczkowa, jak sama nazwa wskazuje, jest podstawowym elementem wyposażenia osób uprawiających najróżniejsze formy wspinaczki. Wykorzystują ją jednak nie tylko pasjonaci gór, ale także osoby pracujące na wysokości. To niezwykle ważny sprzęt, od którego jakości zależy bezpieczeństwo użytkownika. Warto zatem wiedzieć, jak wybrać uprząż wspinaczkową, która z jednej strony będzie wygodna i funkcjonalna, a z drugiej dostatecznie solidna.

Do czego przydaje się uprząż wspinaczkowa?

Uprząż wspinaczkowa jest kluczowym sprzętem odpowiadającym za bezpieczeństwo wspinacza – zaraz obok liny, butów i akcesoriów asekuracyjnych. Używa się jej podczas wspinaczki skałkowej, ale też w wysokich górach, gdy np. trzeba pokonać trudny trawers.

Z uprzęży wspinaczkowych korzystają również pracownicy firm alpinistycznych, którzy wykonują prace na znacznej wysokości – np. przy konserwacji kominów czy montażu reklam na elewacji budynków. Jest to też podstawowy sprzęt wykorzystywany w arborystyce, czyli specjalistycznej metodzie przycinania wysokich drzew. Uprząż wspinaczkowa przydaje się także pracownikom budowlanym wykonującym prace na wysokich rusztowaniach, z poziomu podnośników koszowych czy drabin.

Wybieramy uprząż wspinaczkową: od czego trzeba zacząć?

Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na to, że na rynku występują różne rodzaje uprzęży. Podstawowy podział dotyczy budowy tego elementu. Mamy więc:

• Uprząż biodrową – najczęściej spotykaną i stosowaną przez wspinaczy. Uprząż to pas biodrowy oraz dwa pasy udowe z regulacją, które są ze sobą połączone solidną pętlą. Całość zapinana się metalową klamrą. Uprząż biodrowa to bardzo uniwersalne rozwiązanie, które może być wykorzystywane w różnych kategoriach wspinaczki, zwłaszcza skałkowej. Jej zaletą jest to, że nie krępuje ruchów, a zapewnia dostateczny poziom bezpieczeństwa.
• Uprząż piersiową – jak sama nazwa wskazuje mamy tutaj do czynienia z uprzężą, która obejmuje barki wspinacza i jest zapinana klamrą na piersi. Warto podkreślić, że takiej uprzęży nie stosuje się jako osobnego zabezpieczenia – zawsze musi być połączona z uprzężą biodrową. Taki komplet stosujemy zawsze wtedy, gdy przewiduje się ryzyko obrócenia wspinacza głową w dół, co mogłoby spowodować wysunięcie się uprzęży biodrowej. Uprząż piersiowa eliminuje taką możliwość, zapewniając znacznie wyższy poziom bezpieczeństwa.
• Uprząż kompletną – typowe 2w1, czyli połączenie uprzęży biodrowej i piersiowej w jednym akcesorium. Gwarantuje bezpieczeństwo w wysokich górach, ale jest stosunkowo rzadko wybierana przez wspinaczy. Powód? Niestety dość mocno krępuje ruchy i jest zwyczajnie niewygodna, stąd większość doświadczonych alpinistów wybiera jednak osobne uprzęże biodrowe i piersiowe. Uprząż kompletną zaleca się natomiast na samym początku przygody ze wspinaczką, zwłaszcza dla dziecka, które nie potrafi jeszcze określić swoich preferencji względem komfortu na ścianie.

Warto wiedzieć

Od kilku lat wszystkie wymienione typy uprzęży występują w wersji damskiej i męskiej. Wcześniej dostępne były wyłącznie modele unisex. Obecnie producenci dostarczają rozwiązania dopasowane do specyfiki budowy ciała kobiety i mężczyzny.

To wciąż nie wszystko

Podstawowy podział uprzęży nie rozwiązuje dylematu osoby, która chce wiedzieć, jaką uprząż wspinaczkową powinna kupić dla siebie. Tutaj konieczne jest wcześniejsze ustalenie, do czego ten rodzaj zabezpieczenia będzie wykorzystywany. Inne uprzęże stosuje się bowiem w taternictwie, inne we wspinaczce na lodowcach, jeszcze inne w alpinizmie przemysłowym.

Popularny podział uprzęży wspinaczkowych ze względu na przeznaczenie wygląda następująco:

• Uprząż ściankowa/sportowa
• Uprząż wspinaczkowa górska
• Uprząż wielowyciągowa
• Uprząż alpinistyczna i na lodowce
• Uprząż ski-alpinistyczna
• Uprząż do kanioningu
• Uprząż do jaskiń
• Uprząż do alpinizmu przemysłowego

Zanim więc dokona się wyboru konkretnej uprzęży, warto dokładnie określić, w jakich warunkach będzie ona użytkowana. Oczywiście są też uprzęże uniwersalne, które szczególnie można polecić osobom okresowo uprawiającym alpinizm, wspinaczkę skałkową czy jaskiniową.

Jaką uprząż wspinaczkową kupić, gdy mamy już wybrany jej rodzaj?

Pora na konkrety. Przede wszystkim warto kierować się sprawdzoną zasadą: uprzęży wspinaczkowej nigdy nie kupujemy na odległość. Lepiej jest wybrać się do sklepu stacjonarnego i przymierzyć poszczególne modele, aby mieć pewność, że ten konkretny jest dostatecznie wygodny, nie krępuje ruchów, nie uwiera. Oczywiście, że taka przymiarka „na sucho” nie jest idealnym rozwiązaniem, ale rezygnacja z niej to jeszcze gorszy pomysł.

Uprzęże wspinaczkowe występują w różnych rozmiarach: XS, S, M, L, XL oraz XXL. Nie jest to jednak super precyzyjna rozmiarówka, dlatego nie można w ciemno zakładać, że nosząc np. kurtkę w rozmiarze L, trzeba będzie kupić uprząż również L. W dodatku osoby wspinające się zimą muszą brać pod uwagę, że będą zakładać uprząż na grubsze ubranie, w tym kurtkę, co dodatkowo komplikuje sprawę. Uparcie sugerujemy więc wizytę w sklepie stacjonarnym.

Wybierając uprząż wspinaczkową należy postawić silny akcent na jakość wykonania produktu. W szczególności dotyczy to miejsca wiązania liny, które najszybciej się zużywa pod wpływem tarcia, a także klamry. Koniecznie trzeba sprawdzić, czy oferowana uprząż jest dopuszczona do sprzedaży na terytorium Unii Europejskiej. Mile widziany jest atest jakiejś znanej organizacji wspinaczkowej.

Warto wiedzieć

Nawet najlepsza uprząż wspinaczkowa nie posłuży użytkownikowi przez całe życie. Ten sprzęt powinno się wymieniać – w zależności od częstotliwości i intensywności eksploatacji – co 3 do 10 lat. Natychmiastowej wymiany wymaga uprząż z widocznymi przedarciami.

Producenci uprzęży wspinaczkowych

Wybierając uprząż wspinaczkową warto skupić się na ofertach renomowanych, uznanych od lat producentów. Są to firmy obecne w sporcie, cenione przez profesjonalistów, a więc gwarantujące określoną jakość. Na tej liście umieścimy przede wszystkim firmy:

• Lhotse
• Black Diamond
• Ocun
• Petzl
• Salewa

Cena uprzęży, czyli ile kosztuje dobra uprząż wspinaczkowa?

Cena uprzęży jest oczywiście uzależniona od marki producenta, ale też jej rodzaju. Porządną uprząż biodrową można kupić za około 180-200 złotych. Jeśli celujemy w zestaw z uprzężą piersiową, trzeba się już liczyć z wydatkiem na poziomie 350-400 złotych. Korzystnie cenowo wypadają uprzęże kompletne, które da się kupić za około 200 złotych.